Yarışma Teması

5. Amorf Doğal Taş Proje ve Tasarım Yarışması “Doğal Taşın Geleceği” teması kapsamında düzenlenecektir. Geçmişte bir hayli yaygın olan, sağlıklı ve sağlam olduğu kadar estetik yönü de olan doğal taşın gelecekte nasıl kullanılabileceği konusu yarışmanın ana tartışma konusudur.

Doğal Taşın Geleceği Ne Olur?

Doğal taş, insanlık tarihi boyunca mimaride ve sanatta önemli bir yer tutmuştur.

Tarihin sıfır noktası kabul edilen Göbeklitepe’de anıtsal mimari olarak gördüğümüz kireçtaşından T şeklinde monolitik sütunlar, tekerleğin ve yazının bulunmasından önce bile insanoğlunun doğal taşlarla oluşturduğu ilişkinin çarpıcı bir örneğidir.

Antik kentlerde taşıyıcı duvar, çeşme kurnası, soylu koltuğu, çatı elemanı, basamak olarak kullanılan doğal taşlar, medeniyetlerin mimari mirasında önemli bir yer edinmiştir. Yerel taşların kullanımı, her bölgenin coğrafi özelliklerine göre şekillenmiş birbirinden farklı renkler ve desenlerle doğanın bize sunduğu eşsiz yapı elemanları olmuşlardır.  Farklı taş türlerinin bölgesel özelliklerine uygun şekilde tercih edilmesi, estetik ve fonksiyonel olarak binaların uzun ömürlü olmasını sağlamıştır.

Antik Yunan ve Roma medeniyetlerinden başlayarak, doğal taşlar şehirlerin ve yapıların ana taşıyıcı unsurları olarak sağlamlıkları ile günümüze kadar korunmuşlardır. Pantheon, Roma Forumu, Roma Hamamları gibi örnekler, doğal taşların dayanıklılığını ve estetik değerini göstermektedir.

Tarih boyunca taş ocaklarından çıkarılan yerel taşlar, yakın bölgelerdeki yapılarda yaygın olarak kullanılmış, yerel taşlardan örme duvarlar yerleşimlerin ana karakteristiğini oluşturmuştur. Yerine göre duvar örgülerinin yapılması hem kültürel mirası oluşturmuş hem de taşın taşıma maliyetini düşürmüş ve yerel mimari stillerin gelişmesine katkıda bulunmuştur. Anadolu'da, Kapadokya bölgesinde tüf taşlarının kullanımı, Manisa Aigai Antik kentinde andezit kullanımı, Laodikeia Antik kentinde özellikle sıcak su kaynaklarının yakınında oluştuğunu bildiğimiz onyx ve traverten kullanımı buna güzel bir örnektir.

Roma ve Bizans dönemlerinde, taşın yer kaplaması ve mozaik sanatı olarak kullanımı oldukça yaygındır. Bu dönemlerde, mermer ve çeşitli renkli taşlar kullanılarak sanatsal ve dekoratif zeminler oluşturulmuştur.

Son yıllarda, doğal taşların iç ve dış mekanlarda duvar ve zemin kaplaması olarak kullanımı yaygınlaşmıştır. Taşıyıcı taş duvar hem hiç kalmamış, yerel örme teknikleri de unutulmaya yüz tutmuştur. Günümüzün modern mimari anlayışında, doğal taşlar estetik ve lüks bir görünüm sağlamak amacıyla tercih edilmektedir.

5. Amorf Doğal Taş Proje ve Tasarım Yarışması kapsamında katılımcılardan;

• Gelecekte doğal taşın kullanım olanakları neler olabilir?
• Tarihsel kullanımı göz önünde bulundurularak gelecekteki olası uygulamaları nasıl olur?
• 12 bin yıldır hayatımızda olan doğal taşlar bundan sonra hayatımızda hangi formlarda var olmaya devam edecektir? gibi soruların cevaplarına uygun tasarımlar hazırlamaları bekleniyor.

Doğal Taş Sektörünün Beklentileri

• Doğal taş ihracatında tasarım açısından güçlü, üretilebilir, katma değeri yüksek, çevreye duyarlı ve sürdürülebilir projeler geliştirmek,
• Doğal taş ihracatına yönelik rekabet gücünü artırmak,
• Sektörün gelişimine ve ülke ekonomisine katkıda bulunmak,
• Doğal taş sektöründeki firmalar ile sektöre ilgi duyan profesyonel tasarımcı, mimar ve iç mimarlar ile multidisipliner çalışmayı destekleyecek meslek dallarından kişileri sektörle buluşturmak ve bu alandaki başarılı tasarımcıları ödüllendirmek,
• Türkiye’de yapı kültürüne ve doğal taş bazlı deneysel malzeme çalışmalarına katkıda bulunmak, yaratıcı fikirleri, projeleri desteklemek,
• Türk doğal taş sektöründe tasarım ve uygulamanın önemini vurgulamak ve tasarım fikrini teşvik etmek,
• Doğal taşın Anadolu’daki tarihsel kullanımını göz önünde bulundurarak geleceğe yönelik çağdaş tasarımlar yapmak,
• Teknolojik imkanları kullanarak, yakın gelecekteki yaşam biçimlerinin geliştirilmesine katkıda bulunmak (nesnelerin interneti, akıllı bina projeleri vb.) amaçlanmaktadır.

Tasarımcılardan Beklenenler

5. Amorf Doğal Taş Proje ve Tasarım Yarışması’na katılacak proje/tasarımlar aşağıda belirtilen konularda tasarlanmalıdır. Yapılacak tasarımların temelde ihracatı yapılabilecek, ihracata yönelik rekabet gücünü artıracak, üretilebilir, sektörün gelişimine ve ülke ekonomisine katkıda bulunacak tasarımlar olması beklenmektedir.

• Simge yapı (Land Mark)
• Heykel
• Kent mobilyası
• Mobilya (iç ve dış mekân)
• Bölücü eleman (iç ve dış mekân)
• Kaplama (iç ve dış mekân)
• Aksesuar (0,5 metreküpten büyük olmak kaydıyla)
• Mermer atıklarının değerlendirilmesi ve ekonomiye kazandırılmasına ilişkin tasarım projeleri
• Doğal taş odaklı deneysel araştırmalar, fikirler, tasarımlar (atıkların yeniden kullanımına yönelik inovatif sürdürülebilir fikirleri destekleyen ve bu fikirlerin gelişmesine ön ayak olan çalışmalar)

Seçici Kurul

Asil Üyeler (Soyadı alfabetik sıra ile):

Bünyamin Atan, Mimar

Arzu Kaprol, İnsan İnovasyon Tasarımcısı

Yeşim Kozanlı, İç Mimar

Atilla Kuzu, İç Mimar

Aslı Özbay, Mimar

Nevzat Sayın, Mimar

Reyhan Sezgin, İş İnsanı

Ozan Ünal, Heykeltıraş

Özlem Yalım, Endüstri Ürünleri Tasarımcısı

Danışman Üye

Heval Zeliha Yüksel - Y. Mimar

Yedek Üyeler

Canan Çınar, İş İnsanı

Oben İnceler, İş İnsanı

Fatma Çelikkol Yavuzer, İş İnsanı